Zrzeczenie się praw rodzicielskich – jak zrzec się praw do dziecka?

W Polsce zrzeczenie się praw rodzicielskich odbywa się poprzez formalny proces prawny umożliwiający zrezygnowanie z określonych praw oraz obowiązków wobec dziecka. Każda sprawa jest rozpatrywana przez sąd indywidualnie pod kątem dobra małoletniego. 

Czy rodzic może zrzec się praw rodzicielskich?

Zgodnie z obowiązującymi w Polsce przepisami dobrowolne zrzeczenie się praw rodzicielskich poprzez złożenie oświadczenia woli nie jest możliwe. Pozbawienie, ograniczenie lub zawieszenie władzy rodzicielskiej następuje wyłącznie w określonych przypadkach na mocy orzeczenia sądu opiekuńczego (Art. 111 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). W tego rodzaju sprawach sąd zawsze kieruje się dobrem dziecka, dlatego szczegółowo bada wszystkie okoliczności, w tym m.in.: sytuację opiekuńczo-wychowawczą i możliwe konsekwencje zachowania rodziców. 

Jak wygląda zrzeczenie się praw rodzicielskich?

Rodzic może zostać pozbawiony władzy rodzicielskiej wyłącznie przez sąd. Zrzeczenie się praw rodzicielskich wymaga zatem złożenia wniosku do odpowiedniego organu. Może złożyć go zarówno osoba zainteresowana, jak i drugi rodzic, czy też opiekun prawny. Procedura obejmuje przeprowadzenie postępowania przed sądem rejonowym (wydział rodzinny i nieletnich). Po stronie osoby wnioskującej leży wykazanie, że taka decyzja leży w interesie dziecka. Sąd analizuje przedstawione dowody, w tym zeznania świadków oraz opinie biegłych, aby ustalić, czy takie rozwiązanie rzeczywiście jest najlepsze dla małoletniego. Orzeczenie sądu jest konieczne nawet w przypadku zgodnej woli obojga rodziców. 

Czy po zrzeczeniu się praw rodzicielskich trzeba płacić alimenty?

Pozbawienie władzy rodzicielskiej przez sąd oznacza zakończenie roli rodzica w wychowaniu małoletniego, opiece nad nim oraz decydowaniu o ważnych kwestiach w jego życiu. Jednak zrzeczenie się praw rodzicielskich nie zwalnia z obowiązku alimentacyjnego. To świadczenie należy się dziecku aż do momentu usamodzielnienia (Art. 133. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Sąd w postępowaniu alimentacyjnym zabezpiecza bowiem jego dobro, w tym także pod względem finansowym, niezależnie od relacji z rodzicem czy statusu prawnego władzy rodzicielskiej. 

Zrzeczenie się praw rodzicielskich